لیکوپن چیست و چرا برای بدن ما معجزه می‌کند؟

Lycopene یک آنتی‌اکسیدان قوی است که به وفور در رب گوجه فرنگی وجود دارد. کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی، کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات، سرطان دهه رحم، سرطان روده و افزایش کیفیت اسپرم و باروری از جمله فواید این ماده غذایی است.
نکته مهم این است که بدن انسان توانایی تولید لیکوپن ندارد، بنابراین باید از منابع غذایی تامین شود. در این مقاله توضیح می‌دهیم که لیکوپن چیست و چگونه آن را تامین کنیم.

Lycopene یک کاروتنوئید

لیکوپن یک کاروتنوئید و یک ماده مغذی گیاهی است که در سبزی‌ها و میوه‌های قرمز مانند گوجه‌ فرنگی ، وجود دارد. این ماده به عنوان عامل رنگ قرمز در این میوه‌ها و سبزیجات شناخته می‌شود.
تحقیقات متعددی نشان داده‌ که خوردن مواد غذایی دارای Lycopene می‌تواند خواص زیادی به همراه داشته باشد.

نحوه عملکرد لیکوپن

نحوه عملکرد آن به این صورت است که لیکوپن یک آنتی‌اکسیدان قوی است که می‌تواند به محافظت در برابر بیماری‌های دژنراتیو (نابودی) کمک کند. این کار به وسیله خنثی‌سازی رادیکال‌های آزاد در بدن صورت می‌گیرد.
آنتی اکسیدان‌ها از بدن انسان در برابر آسیب ناشی از فعالیت ترکیباتی به نام رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کنند. زمانی که سطوح رادیکال‌های آزاد از سطوح آنتی اکسیدان ها پیشی می‌گیرد، آنها می‌توانند موجب استرس اکسیداتیو در بدن انسان شوند.
لیکوپن می‌تواند از آسیب رسیدن به DNA در سلول‌ها و همچنین عملکرد بهتر سلول‌ها کمک کند. سطح بالای Lycopene در خون و بافت‌های چربی باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان، بیماری‌های قلبی و… می‌شود.

لیکوپن و سرطان پروستات

خاصیت ضد سرطان پروستات لیکوپن به دلیل دو عامل جداگانه است.

دلیل اول:

لیکوپن یک آنتی اکسیدان قوی است. یعنی می‌تواند رادیکال‌های آزادی که به‌صورت مستمر از طریق غذایی که می‌خوریم و هوایی که تنفس می‌کنیم به بدنمان وارد می‌شوند را خنثی کند. آسیب سلولی ناشی از این مولکول‌های ناپایدار یکی از عوامل سرطان است.

دلیل دوم:

لیکوپن در مکان‌های گسسته متعددی جذب و ذخیره می‌شود که دو مورد از آن‌ها غده پروستات و بیضه‌ها هستند. این لیکوپن را به یک آنتی اکسیدان مفید مخصوصاً برای مردان تبدیل می‌کند.
مطالعه‌ای که طی یک بازه زمانی ۲۳ ساله با حضور بیش از ۴۶ هزار مرد انجام شد، ارتباط بین Lycopene و سرطان پروستات را با جزئیات بیشتری نشان داد.
مردانی که دست کم دو وعده رب گوجه فرنگی سرشار از لیکوپن در هفته مصرف می‌کردند، در مقایسه با مردانی که کمتر از یک وعده رب گوجه فرنگی در ماه مصرف می‌کردند، ۳۰ درصد احتمال کمتری داشت به سرطان پروستات مبتلا شوند.

افزایش سلامت قلب

لیکوپن به کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی یا مرگ زودرس ناشی از آن کمک می‌کند. این تا حدودی به واسطه کاهش عوامل خطرآفرین برای بیماری قلبی است. به طور خاص، ممکن است آسیب ناشی از رادیکال‌های آزاد، سطوح کلسترول کلی و بد (LDL) را کاهش دهد و کلسترول خوب (HDL) را افزایش دهد.
در یک مطالعه، رژیم‌های غذایی سرشار از لیکوپن با ۱۷ تا ۲۶ درصد خطر کمتر برای بیماری قلبی مرتبط بودند. همچنین مطالعه دیگری نشان داده سطوح بالای Lycopene خون با ۳۱ درصد خطر کمتر برای سکته مغزی ارتباط داشته است.

محافظت از آفتاب سوختگی

تحقیقات همچنین نشان داده که لیکوپن در برابر آثار مخرب خورشید محافظت می‌کند. در یک مطالعه، شرکت‌کنندگان در پیش و پس از مصرف ۱۶ میلی گرم Lycopene از رب گوجه فرنگی در برابر پرتوهای فرابنفش قرار گرفتند. افرادی که رب گوجه فرنگی بیشتری مصرف کرده بودند، واکنش‌های پوستی خفیف‌تری در مواجهه با پرتو فرابنفش داشتند.

افزایش باروری مردان

 غلظت اسپرم را در مردان نابارور با لیکوپن بهبود ببخشد. در یک تحقیق از روی آمار نشان داده شده که یک رژیم غنی شده با مکمل لیکوپن، موجب افزایش غلظت اسپرم و حرکت آن و در نتیجه افزایش باروری با لیکوپن در مردان می شود.

کاهش خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم

ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) که عامل اصلی سرطان رحم است تحقیقات نشان داده، زنانی که سطح لیکوپن آنها بالا است ۵ بار کمتر از دیگران به سرطان دهانه رحم مبتلا می‌شوند.

کاهش خطر ابتلا به سرطان روده

Lycopene اثر محافظتی در برابر ابتلا به سرطان معده، روده بزرگ و ریه دارد. Lycopene رشد تومورها متوقف می‌کند. لیکوپن به وسیله تحریک سلولی که منجر به افزایش ارتباط بین سلولی می‌شود، رشد تومورها را محدود می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد ارتباط ضعیف بین سلولی یکی از دلایل ایجاد رشد غیرطبیعی سلول‌ها است که در نهایت منجر به رشد تومورهای سرطانی می شود.

کنترل دیابت

مواد غذایی حاوی Lycopene، عوارض درازمدت دیابت را کاهش می دهد. در طرح «اثر مکمل یاری لیکوپن بر روی استرس اکسیداتیو و ایمنی در مبتلایان به دیابت نوع ۲»، مشاهده شد که با مصرف روزانه ۱۰ میلی‌گرم لیکوپن، وضعیت کلی آنتی اکسیدانی بیماران دیابتی بهبود پیدا کرد.
از آن جا که بسیاری از عوارض درازمدت دیابت از جمله بیماری‌های قلبی عروقی و سکته‌های قلبی را به استرس اکسیداتیو مربوط می‌دانند، با مصرف Lycopene، این عوارض کاهش پیدا کرده و درعین حال ظاهرا دستگاه ایمنی بدن بیماران دیابتی تغییراتی در جهت کاهش احتمال بروز عوارض درازمدت به ویژه بیماری های قلبی نشان می‌دهد.

کاهش سکته مغزی

این آنتی اکسیدان مزیت دیگری از جمله جلوگیری از سکته مغزی ناشی از لخته شدن خون دارد. کاهش سطح التهاب بدن و در نتیجه کاهش کلسترول در نتیجه مصرف لیکوپن، باعث کاهش خطر ابتلا به سکته مغزی می‌شود.

گوجه فرنگی بهترین منبع غذایی

تمام مواد غذایی طبیعی سرشار از رنگ صورتی تا قرمز به طور کلی حاوی مقداری Lycopene هستند. گوجه فرنگی یکی از بهترین منابع برای این ماده مغذی است و هر چه گوجه فرنگی رسیده‌تر باشد، حاوی لیکوپن بیشتری نیز است.
هر ۱۰۰ گرم گوجه فرنگی، بسته به میزان رسیدگی آن، حاوی حدود ۳ تا ۹ میلی گرم «لیکوپن» است. بر خلاف برخی تصورات که پختن غذا باعث از بین رفتن برخی از مواد مغذی می‌شود، حرارت، میزان درصد جذب «لیکوپن» را در بدن افزایش می‌دهد.
«لیکوپن» در گوجه فرنگی خام توسط پیوندهایی به دیگر بخش‌های ساختمانی گیاه متصل است که با طبخ این پیوندها گسسته می‌شود. بر اثر حرارت فرم شیمیایی این ماده طوری تغییر می‌کند که بدن بسیار راحت‌تر می‌تواند آن را جذب کند.

رب گوجه فرنگی بهتر از گوجه فرنگی!

محصولات فرآوری شده گوجه‌ فرنگی سطح Lycopene بالاتری نسبت به گوجه‌ فرنگی خام دارند. این موضوع به این علت است که در حین فرآیند پخت دیواره سلولی گوجه‌ فرنگی در هم می‌ریزد و Lycopene بیشتری در دسترس قرار می‌گیرد. به عنوان مثال، یک گوجه فرنگی رسیده حدود ۳٫۷ میلی گرم لیکوپن دارد در حالی که یک فنجان رب گوجه‌ فرنگی حاوی بیش از ۲۵ میلی‌گرم Lycopene است. بنابراین می‌توانیدغذاهای مختلف خوشمزه‌ای با استفاده رب گوجه فرنگی درست کنید. پیشنهاد ما این است که طرز تهیه سس کچاپ با رب گوجه فرنگی را بخوانید!

رب گوجه فرنگی چین چین

با استفاده رب گوجه فرنگی چین چین هم می‌توانید لیکوپن مورد نیاز بدن خود را تامین کنید و هم خیال‌تان بابت سلامتی رب راحت باشد! چین چین با استفاده از دستگاه‌های پیشرفته و با نظارت کارشناسان تغذیه و بهداشت، رب گوجه فرنگی را تهیه کرده و تضمین می‌کند که بهترین کیفیت رب گوجه فرنگی را برای شما به ارمغان می‌آورد.

برای مطالعه منبع مقاله کلیک کنید.